Το παιδί μου δε μιμείται λέξεις… Τι να κάνω;
Το να μιμείται το παιδί ήχους και λέξεις αποτελεί μια πολύ σημαντική δεξιότητα πριν αρχίσει να μιλάει. Πολλά παιδιά με απραξία λόγου ή με δυσκολίες κινητικού συντονισμού έχουν μεγάλη δυσκολία στο να μάθουν να επαναλαμβάνουν λέξεις.
Μάθετε στο παιδί πώς να μιμείται γενικά
Το να μάθετε σε ένα παιδί να μιμείται λέξεις ξεκινά συχνά με το να του μάθετε ΠΩΣ να μιμείται γενικά. Μερικές φορές είναι πιο εύκολο να ξεκινήσετε με κινήσεις του σώματός σας παρά με λέξεις ή ακόμα και ήχους. Μπορείτε να ξεκινήσετε μοντελοποιώντας εύκολες κινήσεις, που γνωρίζετε ότι μπορεί να κάνει όπως παλαμάκια ή χτυπήματα στο δίσκο του παιδικού καθίσματος ή σε ένα παράθυρο.
Για τα παιδιά που προσπαθούν να επαναλάβουν αυτό που κάνατε αλλά δεν τα καταφέρνουν, προσπαθήστε εσείς να μιμηθείτε τις κινήσεις τους. Επιλέξτε μια στιγμή που το παιδί σας έχει χαρούμενη και παιχνιδιάρικη διάθεση για να το κάνετε αυτό. Μπορεί επίσης να σας βοηθήσει να βρίσκεστε σε έναν περιορισμένο χώρο, όπως μέσα σε ένα παιδότοπο ή κάτω από μια κουβέρτα ή ένα τραπέζι, έτσι ώστε η προσοχή του να είναι στραμμένη σε εσάς. Περιμένετε μέχρι να κάνει κάτι και επαναλάβετε την κίνησή του. Κοιτάξτε το με προσμονή και περιμένετε να το ξανακάνει.
Αν δεν το κάνει, περιμένετε την επόμενη μεγάλη κίνηση του και μετά προσπαθήστε ξανά. Όταν παρατηρήσει και επαναλάβει την ίδια ή άλλη κίνηση, αντιγράψτε την ξανά. Κάντε το σαν παιχνίδι τις επόμενες μέρες ή εβδομάδες, ώστε να περιμένει από εσάς να το μιμηθείτε. Προσπαθήστε ακόμη να μη μιλάτε πολύ (μπορείτε να κάνετε έναν «ανόητο» θόρυβο) κατά τη διάρκεια αυτών των αλληλεπιδράσεων, έτσι ώστε η εστίαση να είναι στη μίμηση, όχι σε αυτά που λέτε. Η πολλή συζήτηση αφαιρεί την εστίαση από τη μίμηση, και αυτή είναι η δεξιότητα που πρέπει να διδάξετε.
Μόλις το παιδί σας καταλάβει αυτό το παιχνίδι, προσπαθήστε να πάρετε το προβάδισμα ξεκινώντας κινήσεις που το έχετε δει να κάνει στα τελευταία σας παιχνίδια. Αν δεν το κάνει αυτό μόνο του, προσπαθήστε να πιάσετε τα χέρια του και εκτελέστε απαλά τη δράση αφού το κάνετε. Μερικά από αυτά εκτελούνται με το στόμα σας (φυσώντας, ψεύτικος βήχας/φτέρνισμα, χτύπημα κ.λπ..), επομένως είναι ιδιαίτερα χρήσιμα για να βοηθήσουν τα παιδιά να προχωρήσουν στη μίμηση ήχων.
Ιδέες για κινήσεις ώστε να μιμηθεί το παιδί σας
- Αγγίζοντας διάφορα μέρη του σώματος
- Πηδώντας
- Δείχνοντας
- Κουνώντας το κεφάλι
- Χτυπώντας χείλη/ στέλνοντας φιλί
- Ανοίγοντας και κλείνοντας το στόμα
- Κουνώντας τη γλώσσα
- Χαιρετώντας
- Χασμουρητό
- Κόλλα το
- Αγγίζοντας το πάτωμα
- Κρατώντας τα χέρια ψηλά
- Χαϊδεύοντας το κεφάλι
- Ψεύτικος βήχας
- Ψεύτικο φτέρνισμα
- Φυσώντας
Προχωρώντας στη μίμηση των ήχων
Όταν το παιδί σας μπορεί να μιμηθεί αυτές τις κινήσεις αρκετά καλά, αλλά εξακολουθεί να φαίνεται ότι δεν μπορεί να κάνει το άλμα στη μίμηση των λέξεων, προσθέτουμε «ανόητους» ήχους στα παιχνίδια μίμησης για να συνοδεύουν τις κινήσεις που μπορεί ήδη να μιμηθεί. Για παράδειγμα, όταν χτυπάτε παλαμάκια πείτε «Ναι!», αν κουνήσετε το κεφάλι δεξιά αριστερά πείτε «Όχι, όχι» (με έναν παιχνιδιάρικο τρόπο) ή μπορείτε να προσθέσετε «ηχητικά εφέ» με το σκάσιμο των χειλιών σας ή πείτε «ντόινγκ ντόινγκ» καθώς πηδάτε πάνω κάτω. Ένας άλλος ήχος που λειτουργεί καλά είναι να λέτε “μμμμμ” όταν τρώτε ένα νόστιμο σνακ. Αυτοί οι ήχοι είναι συχνά από τις πρώτες λέξεις που τα μωρά προσπαθούν να επαναλάβουν και να πουν μόνα τους.
Διασκεδάστε με τους θορύβους
Μερικά παιδιά μπορούν να παράγουν ήχους ζώων πριν αρχίσουν να μιμούνται λέξεις. Δοκιμάστε να μιμηθείτε ήχους ζώων κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού με ένα σετ φάρμας (μμμ – για την αγελάδα, μπεε – για το πρόβατο, κο κο για την κότα κλπ). Μην ξεχνάτε τους ήχους άλλων ζώων όπως γάβγισμα, νιαούρισμα, σσσ για το φίδι κλπ.
Μπορείτε πριν μιμηθείτε τον ήχο του ζώου να ρωτήσετε το παιδί «Πώς κάνει ο/η/το …….;», αλλά ακόμα καλύτερα κρατήστε το ζώο στο ύψος του προσώπου και κοντά στο στόμα και μιμηθείτε τον ήχο σα να προσποιείστε ότι είστε εσείς το ζώο. Υπερβάλλετε και στις εκφράσεις του προσώπου σας. Αυτό σχεδόν πάντα προκαλεί γέλιο, ακόμα κι αν το παιδί δεν προσπαθήσει να επαναλάβει τον ήχο των ζώων. Μοντελοποιήστε τον ήχο στο παιχνίδι με τα ζώα και τον αχυρώνα, αλλά το να κρατάτε το ζώο-παιχνίδι στο πρόσωπό σας ενώ δίνετε έμφαση στον ήχο και βλασφημείτε να κάνετε τον «ανόητο» λειτουργεί πολύ καλά!
Αν το παιδί δεν προσπαθήσει να το μιμηθεί αυτό, μπορείτε να το κρατήσετε δίπλα στο στόμα του και να του πείτε: «Κάνε το εσύ. Είσαι ο/η/το …….!».Μην ξεχνάτε και τα ζώα της ζούγκλας, αλλά ίσως χρειαστεί να είστε πιο δημιουργικοί με τους θορύβους τους.
Δοκιμάστε, επίσης, τους ήχους που συνοδεύουν οποιαδήποτε ενέργεια που χρησιμοποιείτε στο παιχνίδι με τα ζώα της φάρμας ή ακόμα και με τις κούκλες. Βάλτε τους να φάνε, να πιουν (κάνοντας ένα δυνατό θόρυβο), να ροχαλίσουν κλπ. Άλλοι ήχοι που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε στο παιχνίδι περιλαμβάνουν ψεύτικο κλάμα, φτέρνισμα, γέλιο, χασμουρητό και ρίγος από το κρύο ή το φόβο.
Επιπλέον, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τους ήχους που κάνουν διάφορα οχήματα! Μην ξεχνάτε τα «μπιπ-μπιπ, βρουμ-βρουμ, μπουμ-όταν τρακάρουν, ιου-ιου» κλπ. Δοκιμάστε ξανά τη μέθοδο με το πρόσωπο όπως αναφέρθηκε παραπάνω. Κάντε το ακόμη και στα παζλ που απεικονίζουν οχήματα, αν αρέσουν πολύ στο παιδί σας.
Κάτι επίσης πολύ βοηθητικό που μπορείτε να δοκιμάσετε είναι να βάλετε το παιδί να φωνάξει σε έναν κουβά ή κουτί από κονσέρβα καθώς αυτό παράγει έναν θόρυβο σαν ηχώ. Το να φωνάζετε συλλαβές είναι ένας καλός τρόπος για να ξεκινήσετε με αυτό. Προσπαθήστε να χρησιμοποιήσετε τους ίδιους ήχους που ξέρετε ότι μπορεί να κάνει το μωρό σας, όπως μπα – μπα. Εάν δεν μπορεί να μιμηθεί μια συλλαβή με σύμφωνο και φωνήεν, ξεκινήστε με ήχους μόνο με φωνήεν όπως «ωωω, εεε, ααα».
*Εδώ μπορείτε να βρείτε μια πρόταση βιβλίου αν γνωρίζετε αγγλικά που μπορεί να σας βοηθήσει στην ανάπτυξη δεξιοτήτων μίμησης του παιδιού σας: https://teachmetotalk.com/product/building-verbal-imitation-skills-in-toddlers/
Διαβάστε επίσης: Χειρονομίες και γλωσσική ανάπτυξη: Πώς βοηθούν;
______________________________________________
Χατζησάββα Εριφύλη
Λογοπαθολόγος
Ειδική Παιδαγωγός, M.Ed
Η Εριφύλη Χατζησάββα είναι Λογοπαθολόγος/Λογοθεραπεύτρια και Ειδική Παιδαγωγός, M.Ed. Η επαγγελματική της εμπειρία ξεκινάει από το 2015 παρέχοντας τις υπηρεσίες της σε κέντρα ειδικών θεραπειών και παράλληλης στήριξης σε παιδιά στο σχολικό πλαίσιο. Από το 2021 είναι επιστημονικά υπεύθυνη του Παιδιατρικού Θεραπευτικού Κέντρου «ΛογοΠλανήτης». Στα πλαίσια της δια βίου επιμόρφωσης της έχει λάβει πλήθος εκπαιδεύσεων μεταξύ των οποίων: Intensive Interaction, Marte Meo, Feeding Therapy, TEACCH, PECS, MAKATON, More – Στόμα, Gravity, Palin Parent – Child Interaction (PCI), Mini Kids.
Σχετικές δημοσιεύσεις
10 τραγούδια για την ανάπτυξη της ομιλίας
Υπάρχουν παιδικά τραγούδια που περιέχουν λέξεις οι οποίες επαναλαμβάνονται ή...
Αρθρωτικές και Φωνολογικές Διαταραχές
Οι φωνολογικές/αρθρωτικές διαταραχές επηρεάζουν το λόγο/γλώσσα. Όλες οι πτυχές...
Παιχνίδι με τις φούσκες: Πώς βοηθούν στην ομιλία
Χρησιμοποίησε τις φούσκες για να ενθαρρύνεις την ανάπτυξη του λόγου και της...
Στοματοπροσωπικές ασκήσεις και τα οφέλη τους
Οι στοματοπροσωπικές ασκήσεις χρησιμοποιούνται ως μέρος της Λογοθεραπείας για να...