Οθόνες – Επηρεάζουν την ανάπτυξη του λόγου και της ομιλίας;

Η καθημερινότητά μας είναι πλέον γεμάτη από οθόνες, κινητά τηλέφωνα, tablet, Η/Υ, τηλεοράσεις. Όταν όμως μεγαλώνουμε παιδιά πρέπει να γνωρίζουμε αν τελικά επηρεάζουν την ανάπτυξη του λόγου και της ομιλίας;

Οι τελευταίες έρευνες δείχνουν ότι τα βρέφη και τα νήπια που αφιερώνουν χρόνο στην καθημερινότητά τους μπροστά από μία οθόνη, έχουν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν προβλήματα στο λόγο, την ομιλία και τη συγκέντρωση σε σχέση με τα παιδιά που δεν αφιερώνουν χρόνο μπροστά από μία οθόνη.

Τα πρώτα τρία χρόνια της ζωής ενός παιδιού είναι πολύ κρίσιμα για την ανάπτυξη του λόγου και της ομιλίας. Οι έρευνες δείχνουν ότι τα παιδιά μαθαίνουν καλύτερα μέσα από την αλληλεπίδραση και όχι μέσα από την οθόνη. Αρκεί να αναλογιστούμε πως ένα βρέφος μπροστά από μία οθόνη δε μιλάει αλλά σιωπά, δε μπαμπαλίζει ούτε πειραματίζεται με τις φωνούλες και χάνει, επίσης, πολύτιμες ευκαιρίες για αλληλεπίδραση και παιχνίδι με τους οικείους του που είναι σημαντικά για την ανάπτυξη της επικοινωνίας.

Ακόμη, ο εγκέφαλος των παιδιών μαθαίνει να λειτουργεί με αυτήν τη γρήγορη εναλλαγή των εικόνων, των κινήσεων, των προσώπων, των ήχων που προσφέρει μια οθόνη. Με αποτέλεσμα, όταν η οθόνη κλείσει και το παιδί επιστρέψει στο περιβάλλον του, αυτό να του φαίνεται πάρα πολύ βαρετό, ανιαρό και στατικό. Συνεπώς, το παιδί μετατοπίζει το σώμα του στο χώρο, κινείται δηλαδή συνέχεια και με αυτόν τον τρόπο προσπαθεί να αλλάξει τις παραστάσεις του, να μιμηθεί δηλαδή αυτό που του έδινε η οθόνη όση ώρα κοιτούσε.

Άρα λοιπόν, έχουμε παιδιά που δυσκολεύονται πολύ να συγκεντρωθούν σε μία δραστηριότητα, σε ένα παιχνίδι ή σε ένα διάλογο. Τα παιδιά που αφιερώνουν χρόνο μπροστά σε μία οθόνη έχουν μεγαλύτερο ρίσκο να αναπτύξουν προβλήματα στη συγκέντρωση και την προσοχή τους, δεξιότητες πολύ σημαντικές για την ομαλή ένταξή τους στο σχολείο.

Οι ειδικοί λένε ότι μέχρι τα 2 έτη πρέπει να αποφεύγουμε κάθε είδους οθόνη και από τα 2 μέχρι τα 5 έτη σταδιακά μπορούμε να αυξάνουμε το χρόνο που βλέπει κάποιο πρόγραμμα ένα παιδί φτάνοντας τη 1 ώρα την ημέρα προσέχοντας το περιεχόμενο των προγραμμάτων να είναι εκπαιδευτικό αλλά και να είμαστε μαζί τους όταν το βλέπουν. Φυσικά αυτό μπορεί να είναι δύσκολο για κάποιες οικογένειες, σκεφτείτε όμως τις ευκαιρίες για διάλογο που θα δημιουργήσετε μέσα από κάτι τέτοιο!

Θα μπορέσουμε έτσι να μιλήσουμε για αυτό την ώρα που το βλέπουμε αλλά και μετά όταν αυτό θα έχει τελειώσει. Άρα θα μπορούμε να αναπτύξουμε το λεξιλόγιο του παιδιού και τη μνήμη του, να θυμηθούμε πράγματα που έγιναν, καταστάσεις και πρόσωπα. Έτσι εξελίσσουμε το λόγο, την ομιλία και την επικοινωνία μας!

__________________________________________________

Χατζησάββα Εριφύλη

Λογοπαθολόγος – Ειδική Παιδαγωγός, MSc

Η Εριφύλη Χατζησάββα είναι Λογοπαθολόγος/Λογοθεραπεύτρια και Ειδική Παιδαγωγός, MSc. Η επαγγελματική της εμπειρία
ξεκινάει από το 2015 παρέχοντας τις υπηρεσίες της σε κέντρα ειδικών θεραπειών και παράλληλης στήριξης σε παιδιά στο σχολικό πλαίσιο.
Από το 2021 είναι επιστημονικά υπεύθυνη του Παιδιατρικού Θεραπευτικού Κέντρου «ΛογοΠλανήτης». Στα πλαίσια της δια βίου επιμόρφωσης της έχει λάβει πλήθος εκπαιδεύσεων μεταξύ των οποίων: Intensive Interaction, Marte Meo, Feeding Therapy, TEACCH, PECS, MAKATON,
More – Στόμα, Gravity, Palin Parent – Child Interaction (PCI), Mini Kids.