Η Δύναμη της Αναμονής

Οι Λογοπαθολόγοι λατρεύουν να μιλούν για «παύση» και «χρόνο αναμονής». Υπάρχει ένας καλός λόγος για αυτό! Είτε το πιστεύετε είτε όχι, αυτή η μικρή αλλαγή στη συμπεριφορά μας μπορεί να κάνει τη διαφορά στην επικοινωνία των μικρών μας!

Τι εννοούμε λέγοντας αναμονή; 

Η αναμονή σημαίνει να δίνεις χρόνο σε ένα παιδί να σκεφτεί και να ανταποκριθεί! Μια απάντηση θα μπορούσε να είναι χειρονομίες, φωνές, σημάδια ή λέξεις, ανάλογα με την εξέλιξή του! Συχνά μιλάμε για χρήση του «χρόνου αναμονής» με τη μορφή παύσης. Αναφερόμαστε σε  παύση για τουλάχιστον μερικά δευτερόλεπτα + χρήση έκφρασης προσώπου ή χειρονομία που επιτρέπει στο άλλο άτομο (όπως το παιδί σας) να καταλάβει ότι θέλετε να ανταποκριθεί. Η παύση από μόνη της δεν είναι πάντα αρκετή για να ενθαρρύνει την επικοινωνία, γι’ αυτό μας αρέσει να δίνουμε όσο το δυνατόν περισσότερες ενδείξεις χωρίς να φωνάζουμε «Ε, θέλω να επικοινωνήσεις τώρα!».

Είναι εύκολο να κάνετε ερωτήσεις στα παιδιά και να απαντήσετε γρήγορα πριν τους δώσετε χρόνο να σκεφτούν και να απαντήσουν μόνα τους. Εξάλλου, τα παιδιά συνήθως χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να επεξεργαστούν πληροφορίες από εμάς! Ωστόσο, όταν ένα παιδί δεν ανταποκρίνεται, δε σημαίνει απαραίτητα ότι δε σκέφτεται αυτό που είπατε ή δεν προσπαθεί να ανταποκριθεί. Όταν αρχίζουμε να μιλάμε, αυτό μπορεί να διακόψει τη διαδικασία σκέψης και να δυσκολέψει την ανταπόκρισή τους. Τα παιδιά επωφελούνται από το να έχουν χρόνο αναμονής για να επεξεργαστούν αυτό που λέμε ή τους ρωτάμε και στη συνέχεια να προχωρήσουν στη συζήτηση.

Πώς το δοκιμάζετε στο σπίτι; 

Δώστε στο παιδί σας τουλάχιστον 5 δευτερόλεπτα χρόνο αναμονής για να σκεφτεί και προσπαθήστε να ανταποκριθεί πριν παρέμβετε! Αν ρωτήσετε το παιδί σας, «Πώς κάνει μια αγελάδα;» περιμένετε να σκεφτεί και να απαντήσει! Το παιδί σας μπορεί να μην είναι ακόμα έτοιμο να πει «μμμ», αλλά του παρέχετε χρόνο για να προσπαθήσει να επικοινωνήσει! Αφού περιμένετε 5-10 δευτερόλεπτα, εάν το παιδί σας δεν ανταποκριθεί, τότε μπορείτε να μοντελοποιήσετε την απάντηση! 

Πότε είναι μερικές καλές στιγμές για να δοκιμάσετε τον «χρόνο αναμονής»; 

Όταν προσφέρεις επιλογές! Το να δίνετε στο παιδί σας επιλογές όχι μόνο δημιουργεί ανεξαρτησία, αλλά είναι και μια ευκαιρία για αυτό να επικοινωνήσει μαζί σας! Ο χρόνος αναμονής μετά την προσφορά επιλογών είναι τόσο σημαντικός γιατί αφήνει το παιδί σας να σκεφτεί τι είπατε και παρέχει αρκετό χρόνο για να βρει μια απάντηση.

Παραδείγματα:

• Για την ώρα του φαγητού, μπορείτε να ρωτήσετε αν θέλει μήλο ή μπανάνα και ναπεριμένετε την απάντησή του.
• Κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού, ρωτήστε αν θέλει το αυτοκίνητο-παιχνίδι ή το παζλ και μετά περιμένετε!
• Την ώρα του ύπνου, κρατήστε ψηλά δύο βιβλία και ζητήστε από το παιδί σας να αγγίξει/δείξει αυτό που θα διαβάσετε! Περιμένετε την απάντησή του!

Όταν δίνετε οδηγίες! Οι οδηγίες μπορεί να είναι προκλητικές για τα μικρά παιδιά, γι’ αυτό είναι τόσο σημαντικό να τους παρέχεται αρκετός χρόνος για να σκεφτούν τι τους ζητείται.

Παραδείγματα:

• Παρακαλώ πάρε τα παπούτσια σου! (Περίμενε)
• Βάλε τα φορτηγά στο κουτί! (Περίμενε)
• Πρώτα πάρε χαρτί και μετά μαρκαδόρους. (Περίμενε)

Όταν σχεδιάζετε μια εργασία! Ξοδεύουμε τόσο πολύ χρόνο δείχνοντας στα μικρά παιδιά πώς να κάνουν διάφορα πράγματα και οι νέες δεξιότητες μπορεί να χρειαστούν πολλή επανάληψη! Καλό είναι επίσης να αφιερώσετε λίγο χρόνο στο παιδί σας να δοκιμάσει κάτι νέο μόνο του. Ακόμα κι αν δείτε ότι δυσκολεύεται ελαφρώς, χρησιμοποιήστε λίγο «χρόνο αναμονής»! Όχι μόνο θα δώσει στο παιδί χώρο να δοκιμάσει την εργασία, αλλά του παρέχει επίσης την ευκαιρία να ζητήσει βοήθεια όταν χρειάζεται!

Όταν παίζεις! Η ενσωμάτωση μεγαλύτερων παύσεων στον χρόνο παιχνιδιού δίνει στο μικρό σας την ευκαιρία να λύσει το πρόβλημα μόνο του. Είναι επίσης μια εξαιρετική στιγμή για να δουλέψετε τη μίμηση! Για παράδειγμα, θα μπορούσατε να σπρώξετε ένα φορτηγό και μετά να περιμένετε! Το παιδί σας προσπαθεί να σας αντιγράψει; Ίσως αρπάξει ένα φορτηγό και αρχίσει να παίζει μαζί σου. Αυτός ο χρόνος αναμονής το βοηθά να καταλήξει στο δικό του σχέδιο!

Όταν κάνετε σχόλια! Όσο εύκολο κι αν είναι να γεμίζετε ήσυχες στιγμές με συζήτηση και αφήγηση, μπορεί να βοηθήσει το παιδί σας να επικοινωνήσει ξανά όταν περιμένετε περίπου 5 δευτερόλεπτα αφού κάνετε μια δήλωση. Θα μπορούσατε να σχολιάσετε αυτό που βλέπετε ή κάτι που κάνει το παιδί σας και μετά να περιμένετε! Όταν το κάνετε αυτό, θέλετε να βεβαιωθείτε ότι δείχνετε ενδιαφέρον και αναμένετε μια απάντηση. «Σπρώχνω ένα φορτηγό! (Παύση)». Αυτό ενθαρρύνει το παιδί σας να επικοινωνήσει ξανά. Αν δεν το κάνει, δεν πειράζει! Συνεχίστε με τη συνομιλία και δοκιμάστε ξανά κάποια άλλη φορά.

Άλλα παραδείγματα:

• Όταν διαβάζετε ένα βιβλίο που το παιδί σας γνωρίζει καλά, αφήστε μια λέξη έξω και κάντε μια αναμονή παύσης! «Καφέ αρκούδα, καφέ αρκούδα τι _________ (παύση) βλέπεις;».
• Ενώ τραγουδάτε το αγαπημένο τραγούδι του παιδιού σας! «Για πού, για πού, τραβάει η _________ (παύση) αλεπού».
• Αφού κάνετε μια ερώτηση, κάντε μια παύση εν αναμονή για να ενημερώσετε το παιδί σας ότι περιμένετε μια απάντηση. «Πού είναι η αγελάδα; (παύση)».
• Όταν χρησιμοποιείτε λεκτικές ρουτίνες! «Έτοιμος, _________ (παύση) ΠΑΜΕ!».
• Όταν θέλετε το παιδί σας να σας μιμηθεί. «Μπαμπά! (Παύση)».
• Όταν μοντελοποιείτε έναν ήχο/χειρονομία/λέξη. «Αντίο! (Κουνώντας το χέρι και μετά παύση)».

!!! Δοκιμάστε να χρησιμοποιήσετε το χρόνο αναμονής με το παιδί σας και πείτε μας τις εντυπώσεις στα σχόλια!!!